Een oculair is een systeem van lenzen bovenin de microscoop. Het bevindt zich op het punt waar de gebruikers in de optiek kijken. Het oculair wordt gebruikt om het reeds vergrote tussenbeeld van het objectief verder te vergroten. In de meeste gevallen zijn ze onderling verwisselbaar, zodat u de vergroting kunt variëren door ze te verwisselen. Een onderscheidend kenmerk van microscopen is de aard van het zicht. Met de monoculaire microscoop , de klassieke vorm van dit optische apparaat, kijkt u dus met één oog door het enkele oculair. Deze modellen worden in de eerste plaats aanbevolen voor incidenteel gebruik en microscopie op instapniveau.

Wie beroepsmatig met een microscoop werkt, heeft echter een comfortabeler beeld nodig. Daarom zijn er veel modellen met twee oculairs, de zogenaamde binoculaire microscopen. Hierdoor kunnen gebruikers comfortabel met beide ogen observeren, zelfs gedurende langere perioden.

Er zijn ook trinoculaire microscopen met niet minder dan drie beelden. Behalve kijken met de ogen, kan hier ook een camera worden aangesloten. Dit maakt het heel gemakkelijk om waarnemingen te documenteren.

De lichtbron op de microscoop maakt onderscheid tussen doorlicht en oplicht. Verlichting met doorvallend licht wordt gebruikt voor transparante onderzoeksobjecten. Traditioneel wordt daglicht of kunstlicht met behulp van een spiegel van onderaf door het preparaat geleid. De meeste microscopen zijn nu echter uitgerust met een eigen lichtbron, die vaak ook kan worden aangepast aan de toepassingseisen. Hoogwaardige modellen gebruiken de zogenaamde Köhler-verlichting. Daarbij wordt strooilicht verminderd en het preparaat wordt ideaal en grotendeels homogeen verlicht door de lichtgeleiding te optimaliseren. De microscoop werkt dan reproduceerbaar met optimale resolutie, contrast en scherptediepte.

Bij de oplichtmicroscoop bevindt de lichtbron zich naast de preparaattafel en schijnt van bovenaf op het preparaat. Dit type verlichting wordt gebruikt voor plastische, ondoorzichtige objecten zoals munten, printplaten of gesteentemonsters. Naast doorlicht- en oplichtmicroscopen zijn er ook modellen die beide verlichtingsmethoden bieden. Voor bijzonder hoge vergrotingen met speciale microscopen voor metallurgie of materiaalonderzoek wordt het licht door de objectieven op het preparaat gebracht.

De condensor is een lenssysteem dat de lichtbundel voorbereidt op het objectief en de bijbehorende numerieke apertuur. Hierdoor is een optimale resolutie mogelijk en worden de fijnste details zichtbaar. Het diafragma wordt gebruikt om de lichtkegel aan het objectief aan te passen en moet bij grotere vergroting wijder worden geopend. De verlichting kan ook worden geoptimaliseerd door filters te gebruiken. In de microscopie zijn er ook zeer speciale technieken voor belichting, zoals fasecontrast-, donkerveld- en differentiële interferentiecontrastmicroscopie. Hiervoor zijn echter extra optische componenten nodig.

Het te onderzoeken preparaat wordt op de objecttafel geplaatst, dat zich gewoonlijk onder de objectiefrevolver bevindt. Met de doorlichtmicroscoop worden de preparaten voor dit doel geprepareerd op kleine glazen plaatjes, de zogenaamde objectdrager. Om te voorkomen dat ze wegglijden, zijn de meeste objecttafels voorzien van klemmen waarin het objectglaasje wordt geklemd. Goed uitgeruste microscopen bieden een kruistafel waardoor het preparaat met uiterste precisie in minimale bewegingen kan worden gepositioneerd. Dit is vooral belangrijk bij sterke vergrotingen. 

De afzonderlijke onderdelen van de microscoop zijn op het statief bevestigd. Het moet robuust zijn en een zware basis hebben, zodat het optische instrument stabiel is. Er zitten ook bedieningsknoppen op, bijv. voor de condensorinstelling of de kartelwieltjes voor fijne en grove scherpstelling

Gebruiksvriendelijke microscopen zijn bijzonder geschikt voor scholieren om hun kennismaking met microscopie te vergemakkelijken. Blader door onze categorie microscopen voor scholieren om het juiste model voor u te vinden.

De ideale vergroting hangt af van het toepassingsgebied. Zo hebt u voor reparatiewerk onder een werkplaatsmicroscoop niet zo'n hoge vergroting nodig als voor biologisch celonderzoek. 

Er zijn veel eenvoudige projecten die kinderen leuk vinden. Om gemakkelijk te beginnen, hier zijn enkele suggesties van onze gespecialiseerde microscopie-afdeling. 

Cellen kunnen heel verschillend van grootte zijn, afhankelijk van hun oorsprong. Plantencellen, zoals die van de uienschil, zijn bijzonder gemakkelijk te herkennen. In de worteltoppen delen de cellen zich bijzonder vaak, en hier zijn zelfs de mitotische stadia, d.w.z. de chromosomen, zichtbaar. Sommige ciliaten in de vijver kunnen zelfs enkele millimeters groot worden, waardoor ze veel groter zijn dan sommige meercellige rotiferen. Ze zijn zelfs te zien onder een eenvoudige stereomicroscoop bij een vergroting van 20x.

Gebruiksvriendelijke microscopen zijn bijzonder geschikt voor scholieren om hun kennismaking met microscopie te vergemakkelijken. Blader door onze categorie microscopen voor scholieren om het juiste model voor u te vinden.

Om dit te doen, pelt u een uienschil, d.w.z. het dunne vliesje tussen de vlezigere lagen van de ui. Kleur het monster dan met blauwe vulpeninkt en leg het onder de microscoop. De cellen zijn vrij groot en de kernen zijn duidelijk zichtbaar.

Bacteriën zijn zo klein dat je ze niet met het blote oog kunt zien. Ze worden zichtbaar onder de lichtmicroscoop. U hebt hiervoor echter een zeer hoge vergroting en een hoogwaardige optiek nodig.

Voor het bekijken van bacteriën zijn vergrotingen van 400x en hoger nodig. Het is echter noodzakelijk dat het oplossend vermogen ook hoog genoeg is. Hier is dus een microscoop nodig met een condensor, beter nog met Köhler-verlichting. Het onderzoeken van bacteriën die slechts enkele micrometers groot zijn, kan aanzienlijk worden verbeterd met een gekleurd monster of met contrasttechnieken zoals fasecontrast.